اختلال رشد

کودکان در بدو تولد و پس از آن در هر ویزیت روتین وزن می‌شوند و منحنی رشد آنها براساس آن رسم می‌شود. به خاطر داشته باشید کودکان اندام و جثه متفاوتی دارند. صرف اینکه کودک شما کوچک یا کم وزن است دلیلی بر وجود مشکل در او نیست.

منحنی‌های رشد

پزشک کودک شما باید در هر ویزیت قد و وزن کودک (همچنین دور سر طی سال‌های اول زندگی) ثبت نماید و آنها را به روی نمودارهای استاندارد رشد منتقل نماید. اگر وزن کودک زیر صدک 3 نمودار مربوط به سن و جنس او باشد، به این معنی است که در یک جمع 100 نفره هم سن و هم جنس وزن او از 97 نفر کمتر است و ممکن است کودک به اختلال رشد مبتلا باشد. همچنین اگر طی چند ماه نمودار رشد کودک بیش از 2 صدک اصلی افت نماید (مثلا از بالای صدک 85 به زیر صدک 15 افت کند)، احتمال وجود اختلال رشد در وی وجود دارد.

نمودار رشد استاندارد

در قسمت‌های مختلف جهان از نمودارهای رشد متفاوتی استفاده می‌شود. پر استفاده‌ترین نمودار رشد مربوط به سازمان بهداشت جهانی (WHO) می‌باشد. سازمان بهداشت جهانی معتقد است رشد کودکان شیر مادر خوار در شش ماه اول عمر کمی بیشتر از کودکانی است که با شیر خشک تغذیه می‌شوند، در حالی‌که در شش ماه دوم عمر عکس این مطلب صادق است.

الگوهای رشد خاص

 تاثیر این الگوهای رشد بر وزن و قد کودک کمتر نگران کننده است:

•  بعضی از کودکان در بدو تولد وزن و قد کمی دارند. اگر آنها به خوبی وزن بگیرند و نمودار رو به رشدی داشته باشند، حتی اگر زیر صدک 3 باشند، نباید نگران آنها بود.
•  بعضی کودکان در بدو تولد وزن و قد متوسط دارند، اما در سال دوم زندگی وزن و قد نسبتا کمی دارند. این وضعیت معمولا در کودکانی روی می‌دهد که والدین یا اقوام نزدیک آنها نیز جثه‌ای کوچک دارند. این الگوی رشد نیز غیرطبیعی تلقی نمی‌شود و بیانگر خصوصیات ژنتیکی فرد است.

علائم خطر در اختلال رشد

 اگر کودک هر یک از علائم زیر را نشان داد، به پزشک مراجعه کنید:

•  کاهش وزن با علت نامشخص
•  افت نمودار وزن بیش از دو صدک اصلی
•  استفراغ مداوم
•  اسهال مداوم
•  مدفوع شل، چرب و روغنی
•  دل درد مداوم
•  ضعف و کاهش انرژی
•  ضعیف‌تر شدن نسبت به هم‌سالان و هم‌بازی‌ها

درمان اختلال رشد

درمان اختلال رشد بستگی به علت زمینه‌ای آن دارد. در تعداد کمی از موارد ممکن است یک بیماری عامل اختلال رشد باشد که در این موارد باید بیماری را درمان کرد. در بیشتر موارد، علت مشخصی برای اختلال رشد وجود ندارد. در این موارد استراتژی‌های متفاوتی جهت افزایش میزان کالری دریافتی و اصلاح عادات تغذیه‌ای کودک به‌کار گرفته می‌شود.